Schrikgedrag begint vaak in het lichaam

Schrikgedrag begint vaak in het lichaam – een eenvoudige oefening om je paard meer ontspanning en overzicht te geven

Misschien herken je het: je ligt ‘s nachts wakker en je hoofd speelt die ene gebeurtenis weer af als een soort film. Het moment dat je paard schrok, zich bliksemsnel omdraaide en jij de grond raakte. Of het hek. En daarna ging hij er vandoor. In paniek. Waardoor hij zelf ook nog ten val kwam en zich bezeerde.

Dat soort momenten blijven hangen. Niet alleen fysiek, maar ook mentaal. Je wilt graag begrijpen waar het misging, en belangrijker: hoe je kunt voorkomen dat het schrikgedrag zich weer herhaalt.

Een van de dingen die ik vaak zie bij paarden die schrikachtig zijn, is dat er sprake is van opgebouwde spanning in het lichaam. En hoewel we geneigd zijn te denken aan ‘een mentaal probleem’, ligt de oorzaak regelmatig op een veel lichamelijker vlak – met name in de nek en hals.

Spanning vernauwt het zicht

Een gespannen nek beperkt letterlijk het zicht van een paard. Als je zelf wel eens last hebt van een stijve nek, weet je hoe beperkend dat voelt. Je draait minder makkelijk, je hele houding verandert, en je wereld wordt simpelweg kleiner. Voor een paard werkt dat precies zo.

En als je minder ziet en voelt dat je minder overzicht hebt, reageer je automatisch sneller en heftiger op prikkels uit de omgeving. Of dat nou een onverwacht geluid is, een lichtvlek op de grond of zijn eigen schaduw.

Als we het schrikgedrag van een paard willen verminderen, moeten we dus niet alleen kijken naar gedrag, maar vooral ook naar fysieke signalen van spanning. En gelukkig kun je daar, op een zachte en rustige manier, zelf iets mee doen.

Een eenvoudige oefening om nek en hals losser te maken

Deze oefening helpt je paard om meer ruimte te ervaren in zijn nek en zichtveld. Dat zorgt voor een rustiger gevoel in zijn lichaam én hoofd. Je hebt er niets bijzonders voor nodig, behalve je eigen aandacht en een beetje tijd.

1. Observeer de manen

Voordat je begint, kijk eens goed naar de manen van je paard. Liggen ze allemaal aan dezelfde kant? Of zie je ergens een plukje dat spontaan de andere kant op ligt?

Als jij die pluk niet bewust zo hebt gelegd, dan is het heel goed mogelijk dat dat stukje de plek is waar je paard spanning vasthoudt. Een klein maar waardevol signaal.

2. Ontspan de hals

• Ga aan de linkerkant van je paard staan.

• Houd met je rechterhand de teugel of lijn losjes vast. Niet trekken, enkel contact.

• Leg je linkerhand op de hals, met je duim boven de groef en de muis van je hand er net onder.

• Schuif met lichte druk de muis van je hand langzaam omhoog, in de richting van de oren.

• Neem hier de tijd voor. Laat je paard voelen wat er gebeurt, en geef hem de kans om daarop te reageren.

Herhaal deze beweging een paar keer, en voeg dan een lichte knijpende beweging toe. Alsof je zachtjes een spons uitknijpt. Begin weer bij het begin van de hals en werk rustig omhoog. Doe dit in totaal vier tot vijf keer, met korte pauzes ertussen.

Je zult waarschijnlijk merken dat je paard langzaam zijn hals gaat strekken. Daarmee creëert hij letterlijk ruimte in zijn nek, wat zorgt voor meer ontspanning en overzicht.

3. Leer hem om soepeler te kijken

Als de nek wat losser is, kun je een stapje verder gaan. Dit helpt je paard om zonder dat hij zijn hele lichaam als een boot moet draaien toch om zich heen te kunnen kijken.

• Ga voor je paard staan, met je gezicht naar hem toe.

• Leg je hand losjes op de neusriem of halsterband. Geen druk, alleen steun.

• Stel je voor dat jij het hoogste punt van een boog bent. Zijn hoofd beweegt naar de zijkant, maar zijn benen blijven op dezelfde plek.

• Vraag het hoofd voorzichtig een klein stukje naar links door zelf een stap opzij te zetten, en breng het dan weer terugkomen naar het midden.

• Geef hem even pauze. Dan hetzelfde naar rechts.

Verwacht geen grote bewegingen. Het gaat hier niet om buigen als oefening, maar om het trainen van het zachte meebewegen met de waarneming. Je helpt hem zijn zichtveld op een rustige manier te verbreden. En dat is cruciaal voor een paard dat vaak schrikt.

Wat deze oefening je paard oplevert

Door deze eenvoudige aanrakingen en bewegingen help je je paard om letterlijk ruimer te kijken. Meer overzicht betekent minder paniek. Meer ontspanning betekent dat hij sneller kan terugschakelen naar rust, zelfs als er iets onverwachts gebeurt.

Vergelijk het met jezelf als je een strakke capuchon op hebt of een krappe coltrui draagt. Je kunt je hoofd niet goed draaien, je voelt je beperkt, en bij het minste of geringste schrik je op. Die beklemming zorgt voor stress. Dat gevoel wil je je paard zo veel mogelijk besparen.

Kleine stap, groot verschil

Deze oefening is geen wondermiddel. Maar het is wél een laagdrempelige manier om je paard te helpen met iets waar hij zelf geen woorden aan kan geven. Je brengt zijn aandacht naar zijn lijf. Naar de spanning die hij misschien al lang bij zich draagt. En je helpt hem daar stap voor stap ruimte in te maken.

En wie weet… misschien geef je jezelf daarmee ook weer wat meer vertrouwen. Zodat jij straks niet meer wakker ligt van die val, maar vooruit kunt kijken naar de volgende keer samen. Veiliger, rustiger – en met meer begrip voor wat er écht speelt.

Tot slot

Kom je er niet helemaal uit met de oefeningen of wil je dat ik eens met je mee kijk naar het schrikgedrag van jouw paard. Vul dan hier het contactformulier in en vraag een gratis gesprek aan. Wil je meer over mij weten, neem dan een kijkje op mijn socials.