Tag Archief van: pony

Ezeltje prik… maar dan met de staart van je paard?

Ken je dat kinderspelletje ‘Ezeltje Prik’? Je krijgt een blinddoek om en moet op goed geluk de staart op de ezel prikken. Nou, ik beloof je: dit verhaal heeft niets met een ezel of een blinddoek te maken, maar alles met die staart.

Want wist je dat de staart van een paard een soort spiegel is van de rug? Serieus. Als je ‘m denkbeeldig zou amputeren (ja, ik weet het – beetje luguber), dan kun je hem zo op de rug leggen, met de staartwortel bij de schoft. En wat je dan voelt aan spanning of bobbels in de staart? Die voel je vaak ook terug in de rug.

Waarom dat zo werkt? Wetenschappelijk? Geen idee.
Mijn ervaring? Het werkt als een spiegel. Altijd.

Stress? Kijk eens naar de staart

Als jij een paard hebt dat bij het minste of geringste op tilt slaat, dan kun je lichamelijk al best wat signalen oppikken. Denk aan:

  • Koude benen of hoeven

  • Lopen alsof-ie op eieren stapt

  • Hoofd omhoog, ogen wijd

  • Grote neusgaten – óf juist lang en smal

  • Een staart die… tja, van alles kan doen:

    • losjes bungelen

    • strak gespannen staan

    • muurvast geklemd zit tussen de billen

Vaak ligt onze focus op de benen en de achterhand. Maar hé, wat zegt die staart eigenlijk? Mag je eraan zitten? Hoe beweeglijk is de staartwortel? Hoe soepel kun je die wervels bewegen?

Ezeltje prik revisited staart spiegel, ezeltje prik

Als we ‘ezeltje prik’ letterlijk nemen – een losse staart ergens op plakken – dan komen we eigenlijk verrassend dicht bij wat ik bij veel paarden zie. Sommige paarden hebben wel een staart, maar het lijkt niet verbonden met de rest van hun lijf.

Vooral bij paarden die aan de buitenkant “cool” lijken – denk: ze lopen rustig langs een vrachtwagen – maar die totaal ontploffen als er achter hen een borstel valt. Dan kijk ik naar die staart, en wat zie ik?

  • Stijve wervels, nauwelijks beweging

  • Is deze geklemd alsof-ie met klittenband aan de billen zit

  • Of juist bungelt deze juist zó los dat er nul controle lijkt

Kortom: de staart vertelt je méér dan je denkt.

Wat kun je doen met een ‘gestreste’ staart?

Goed nieuws: je hebt géén zaag nodig. Alleen je handen (en een beetje geduld). Hier wat dingen die je kunt proberen als je merkt dat jouw paard zijn staart strak houdt of niet bewust lijkt van dat lichaamsdeel:

1. Begin bij de billen

Leg je handen op de billen van je paard. Grote kans dat hij óf nog harder gaat klemmen, óf een beetje loslaat. Beiden zijn oké – je maakt contact.

2. Wrijf aan de binnenkant van de achterbenen

Dit maakt je paard bewuster van zijn staart. Het is een vriendelijke, niet-dreigende aanraking.

3. Wieg de achterhand

Voorzichtig heen en weer wiegen helpt om beweging terug te brengen in een strak lijf. Je zult merken: zodra het bekken ontspant, komt de staartwortel vanzelf losser.

4. Hand onder de staartwortel

Heb je ruimte, leg dan een vlakke hand onder de staartwortel en beweeg ‘m zachtjes van het lichaam af. Niet forceren, gewoon uitnodigen.

5. Gebruik een pluk staarthaar

Pak een pluk haar dicht bij de staartwortel en beweeg dit dan subtiel heen en weer. Kijk goed: hoe groter het huidoppervlak is dat mee beweegt, hoe beter!

Je zult merken: je paard wordt soepeler in zijn achterhand en lijf. En hoe soepeler het lijf, hoe minder schrikachtig het gedrag.

Tot slot: kijk jij eigenlijk naar de staart?

Ben jij iemand die de staart alleen poetst en invlecht? Of kijk je ook met nieuwsgierigheid naar wat die staart je probeert te vertellen?

De staart is zó’n krachtig communicatiekanaal. Niet alleen voor jou als trainer, maar ook voor het paard zelf. Hoe meer bewustzijn daar zit, hoe beter hij zijn lijf én zijn zenuwstelsel reguleert.

Wil je verder kijken dan alleen de billen?

♥Volg me op Facebook of op Instagram via @oogvoorhetpaard
♥Of neem direct contact met me op als je merkt dat jouw paard meer spanning vasthoudt dan goed voor ‘m is.

Ik help je graag verder.

Wat is proprioceptie (en waarom is het zó belangrijk voor je angstige paard)?

“Ze schrikt van alles, het lijkt alsof ze niet weet waar haar lijf ophoudt.”

“Ik wil naar links, zij struikelt bijna naar rechts.”

“Ze past nét niet door die doorgang, en dan schrikt ze weer…”

Als je paard vaker struikelt, zich lastig laat begeleiden door smalle doorgangen of overdreven heftig reageert op kleine prikkels, dan is de kans groot dat er meer speelt dan alleen ‘angst’. Misschien heeft je paard moeite met… proprioceptie.

Proprie-wát? Ja, het is een ingewikkeld woord, maar het effect ervan zie je dagelijks. In deze blog leg ik je uit wat proprioceptie is, hoe het invloed heeft op het gedrag (en het lijf!) van je paard, hoe je kunt herkennen dat er iets niet klopt – én wat je eraan kunt doen. Want goed nieuws: proprioceptie kun je trainen.

Wat is proprioceptie?

Proprioceptie is het vermogen van je paard om te voelen waar zijn lichaam zich bevindt in de ruimte. Het is de samenwerking tussen spieren, pezen, gewrichten en het zenuwstelsel die ervoor zorgt dat een paard weet waar zijn benen zijn. Zonder te kijken, te struikelen of  te botsen.

Voor mensen is het net zo. Denk aan achteruit inparkeren zonder in je spiegels te kijken. Of op één been staan zonder om te vallen. Dat is proprioceptie. Omdat, wanneer dat systeem niet goed werkt, voelt het alsof je lijf niet helemaal “van jou” is.

Bij paarden werkt het precies zo. Een paard met een goed gevoel voor proprioceptie:

  • Beweegt soepel en in balans

  • Weet hoe groot hij is (En, dan hebben we het niet over Shetlanders met een reuzen complex.) Maar hoe past hij zich aan in een smalle doorgang

  • Herstelt sneller na een schrikreactie

  • Voelt zekerder in z’n lijf

Een paard met een verstoorde proprioceptie:

  • Is vaak lomp of struikelt veel

  • Reageert snel heftig op prikkels

  • Heeft moeite met bochten, achterwaarts gaan of opzij stappen

  • Heeft geen idee waar zijn achterbenen zijn

  • Raakt makkelijker gespannen of angstig

Wat heeft proprioceptie te maken met angst?

Heel veel. Omdat een paard dat zich fysiek onzeker voelt, zich sneller psychisch onveilig zal voelen. Als je niet zeker weet waar je voeten zijn, of hoe je door een smalle doorgang komt, of hoe je balans werkt – dan voelt de wereld om je heen ook véél spannender.

Vergelijk het maar met jezelf op een gladde ijzelweg. Alles voelt risicovoller. Elk geluid klinkt harder. Je vertrouwt je lijf niet, dus je hoofd maakt overuren. Zo werkt het bij paarden ook. En bij angstige paarden is die link nóg sterker.

Daarom zie je bij veel angstige paarden:

  • Spanning in de achterhand of nek en hals

  • Problemen met coördinatie

  • Vluchtgedrag bij smalle doorgangen of onzekere ondergronden

  • Geen controle over eigen lijf = paniek

Hoe herken je proprioceptieproblemen bij je paard?

Let eens op deze signalen:

  • Moeite met het inschatten van afstanden (tegen de staldeur aan lopen)

  • Struikelen over eigen voeten

  • Geen idee waar de achterbenen zijn tijdens grondwerk

  • Bewegen alsof het lijf uit losse onderdelen bestaat

  • Spanning op smalle plekken of vreemde ondergronden

  • Geen balans bij simpele oefeningen zoals achterwaarts, zijwaarts of kleine bochtjes

  • Parkeren als een ballerina op de vierkante cm

Zie je dit soort signalen terug? Dan loont het om je te verdiepen in proprioceptietraining.

Hoe kun je proprioceptie trainen?

Goede proprioceptie is te trainen met kleine, simpele oefeningen. Hier zijn een paar voorbeelden die je makkelijk kunt integreren in je dagelijkse omgang:

1. Ondergrond afwisselen

Laat je paard stappen over rubbermatten, zeiltjes, een houten plank, tapijt, een grasrandje… alles wat anders voelt onder de voeten. Zo leert hij bewuster te lopen.

2. Cavaletti’s en balkjes

beenstand, bandage, balkjes, proprioceptie

Stappen over balkjes dwingt je paard om z’n benen bewust op te tillen en na te denken over beweging. Begin met één of twee, werk langzaam op. Voor meer tips kun je op mijn YouTube kanaal kijken.

3. Gebruik eens een bandage (bodywrap)

Leg eens een bodywrap in een 8-tje om het lichaam van je paard. Je zult merken dat er veel gaat veranderen in de manier van bewegen van je paard.

4. Achterwaarts en zijwaarts

Laat je paard regelmatig een paar passen achteruit lopen – langzaam, bewust. Geen gehaast, maar met aandacht. Ook zijwaartse stapjes helpen enorm.

5. Pionnen en bochtjes

Zet een klein parcours uit waarbij je je paard rustig door smalle bochtjes en om pionnen heen leidt. Het helpt hem z’n lijf beter te coördineren.

6. Wissel van tempo

Binnen één gang (bijvoorbeeld stap) vraag je afwisselend een beetje versnellen en weer vertragen. Geen harde overgangen – maar zachte verschuivingen in tempo.

Belangrijk: eerst het lijf checken

Soms is er meer aan de hand dan alleen een gebrek aan lichaamsbesef. Spanning in de achterhand, nek of hals, scheefstanden, artrose of pijn in rug of bekken kunnen proprioceptie flink verstoren. Laat je paard daarom altijd nakijken door een osteopaat, fysiotherapeut of dierenarts als je twijfelt.

Je kunt pas gaan trainen als je zeker weet dat er geen pijn in het spel is.

Waarom deze training het verschil maakt

Door bewust aan proprioceptie te werken, help je je paard zich zekerder te voelen in zijn lijf. En dat zie je terug in zijn gedrag:

  • Minder schrikkerig

  • Meer focus

  • Beter herstel na spannende momenten

  • Sterkere band met jou als begeleider

Dit betekend dat je de wereld letterlijk voorspelbaarder maakt voor je paard. En voor een angstig dier is dat goud waard.

Anders gezegd: blijf oefenen, blijf voelen

Proprioceptie is geen trucje – het is een vaardigheid. Voor jou én je paard. Vandaar dat je dus moet blijven voelen, observeren en variëren. Je zult merken dat kleine oefeningen grote veranderingen teweeg kunnen brengen.

Wil je extra ondersteuning of weet je niet goed waar je moet beginnen? Laat het me weten. Je hoeft dit niet alleen te doen.

Heb jij een paard dat angstig is of vaak struikelt, en wil je dat ik even meekijk?
Stuur me een berichtje via het contactformulier of plan een sessie in. En ken je iemand die hiermee worstelt? Stuur deze blog gerust door – het helpt echt.

Schrikgedrag begint vaak in het lichaam – een eenvoudige oefening om je paard meer ontspanning en overzicht te geven

Misschien herken je het: je ligt ‘s nachts wakker en je hoofd speelt die ene gebeurtenis weer af als een soort film. Het moment dat je paard schrok, zich bliksemsnel omdraaide en jij de grond raakte. Of het hek. En daarna ging hij er vandoor. In paniek. Waardoor hij zelf ook nog ten val kwam en zich bezeerde.

Dat soort momenten blijven hangen. Niet alleen fysiek, maar ook mentaal. Je wilt graag begrijpen waar het misging, en belangrijker: hoe je kunt voorkomen dat het schrikgedrag zich weer herhaalt.

Een van de dingen die ik vaak zie bij paarden die schrikachtig zijn, is dat er sprake is van opgebouwde spanning in het lichaam. En hoewel we geneigd zijn te denken aan ‘een mentaal probleem’, ligt de oorzaak regelmatig op een veel lichamelijker vlak – met name in de nek en hals.

Spanning vernauwt het zicht

Een gespannen nek beperkt letterlijk het zicht van een paard. Als je zelf wel eens last hebt van een stijve nek, weet je hoe beperkend dat voelt. Je draait minder makkelijk, je hele houding verandert, en je wereld wordt simpelweg kleiner. Voor een paard werkt dat precies zo.

En als je minder ziet en voelt dat je minder overzicht hebt, reageer je automatisch sneller en heftiger op prikkels uit de omgeving. Of dat nou een onverwacht geluid is, een lichtvlek op de grond of zijn eigen schaduw.

Als we het schrikgedrag van een paard willen verminderen, moeten we dus niet alleen kijken naar gedrag, maar vooral ook naar fysieke signalen van spanning. En gelukkig kun je daar, op een zachte en rustige manier, zelf iets mee doen.

Een eenvoudige oefening om nek en hals losser te maken

Deze oefening helpt je paard om meer ruimte te ervaren in zijn nek en zichtveld. Dat zorgt voor een rustiger gevoel in zijn lichaam én hoofd. Je hebt er niets bijzonders voor nodig, behalve je eigen aandacht en een beetje tijd.

1. Observeer de manenpositie manen, schrikgedrag

Voordat je begint, kijk eens goed naar de manen van je paard. Liggen ze allemaal aan dezelfde kant? Of zie je ergens een plukje dat spontaan de andere kant op ligt?

Als jij die pluk niet bewust zo hebt gelegd, dan is het heel goed mogelijk dat dat stukje de plek is waar je paard spanning vasthoudt. Een klein maar waardevol signaal.

2. Ontspan de hals

  • Ga aan de linkerkant van je paard staan.

  • Houd met je rechterhand de teugel of lijn losjes vast. Niet trekken, enkel contact.

  • Leg je linkerhand op de hals, met je duim boven de groef en de muis van je hand er net onder.

  • Schuif met lichte druk de muis van je hand langzaam omhoog, in de richting van de oren.

  • Neem hier de tijd voor. Laat je paard voelen wat er gebeurt, en geef hem de kans om daarop te reageren.

Herhaal deze beweging een paar keer, en voeg dan een lichte knijpende beweging toe. Alsof je zachtjes een spons uitknijpt. Begin weer bij het begin van de hals en werk rustig omhoog. Doe dit in totaal vier tot vijf keer, met korte pauzes ertussen.

Je zult waarschijnlijk merken dat je paard langzaam zijn hals gaat strekken. Daarmee creëert hij letterlijk ruimte in zijn nek, wat zorgt voor meer ontspanning en overzicht.

3. Leer hem om soepeler te kijken

Als de nek wat losser is, kun je een stapje verder gaan. Dit helpt je paard om zonder dat hij zijn hele lichaam als een boot moet draaien toch om zich heen te kunnen kijken.

  • Ga voor je paard staan, met je gezicht naar hem toe.

  • Leg je hand losjes op de neusriem of halsterband. Geen druk, alleen steun.

  • Stel je voor dat jij het hoogste punt van een boog bent. Zijn hoofd beweegt naar de zijkant, maar zijn benen blijven op dezelfde plek.

  • Vraag het hoofd voorzichtig een klein stukje naar links door zelf een stap opzij te zetten, en breng het dan weer terugkomen naar het midden.

  • Geef hem even pauze. Dan hetzelfde naar rechts.

Verwacht geen grote bewegingen. Het gaat hier niet om buigen als oefening, maar om het trainen van het zachte meebewegen met de waarneming. Je helpt hem zijn zichtveld op een rustige manier te verbreden. En dat is cruciaal voor een paard dat vaak schrikt.

Wat deze oefening je paard oplevert

Door deze eenvoudige aanrakingen en bewegingen help je je paard om letterlijk ruimer te kijken. Meer overzicht betekent minder paniek. Meer ontspanning betekent dat hij sneller kan terugschakelen naar rust, zelfs als er iets onverwachts gebeurt.

Vergelijk het met jezelf als je een strakke capuchon op hebt of een krappe coltrui draagt. Je kunt je hoofd niet goed draaien, je voelt je beperkt, en bij het minste of geringste schrik je op. Die beklemming zorgt voor stress. Dat gevoel wil je je paard zo veel mogelijk besparen.

Kleine stap, groot verschil

Deze oefening is geen wondermiddel. Maar het is wél een laagdrempelige manier om je paard te helpen met iets waar hij zelf geen woorden aan kan geven. Je brengt zijn aandacht naar zijn lijf. Naar de spanning die hij misschien al lang bij zich draagt. En je helpt hem daar stap voor stap ruimte in te maken.

En wie weet… misschien geef je jezelf daarmee ook weer wat meer vertrouwen. Zodat jij straks niet meer wakker ligt van die val, maar vooruit kunt kijken naar de volgende keer samen. Veiliger, rustiger – en met meer begrip voor wat er écht speelt.

Tot slot

Kom je er niet helemaal uit met de oefeningen of wil je dat ik eens met je mee kijk naar het schrikgedrag van jouw paard. Vul dan hier het contactformulier in en vraag een gratis gesprek aan. Wil je meer over mij weten, neem dan een kijkje op mijn socials.

Weet je wat het is? Alles wordt duurder. De brokken, het hooi, de hoefsmid, de leskaart, de dierenarts – het tikt allemaal aan. Dus ik snap het helemaal als je denkt: “Misschien moet ik toch wat gaan schrappen in m’n paardenbudget.”

En het eerste wat vaak sneuvelt? Hulp inschakelen. Zeker als je paard iets spannend vindt of lastig gedrag laat zien. Dan komt dat stemmetje in je hoofd: “Misschien kan ik dit zelf wel oplossen.” Want hé, je kent je paard toch het beste? En online staan ook genoeg tips.

Soms werkt dat ook. Echt waar. Soms kom je er prima uit met wat geduld, rust en logisch nadenken. Maar heel eerlijk? Soms lukt het ook gewoon niet. Niet omdat jij niet goed genoeg bent, maar omdat je er middenin zit. Met al je emoties, verwachtingen, twijfels en frustraties. En je paard voelt dat. En, geloof mij. Ook ik heb hier last van bij mijn eigen paard en vandaar dat ik dit nu ook zeg.

De vijf elementen van spanning bij paardenspanning bij paarden

Daarom wil ik iets met je delen waar ik veel mee werk: de vijf elementen van spanning. Ze helpen je om te zien waar je paard zit in z’n hoofd en lijf. En ze geven je handvatten om de boel weer terug naar ontspanning te brengen, vóór het escaleert. Want spanning bouwt zich altijd op in fases:

1. Alertheid – De let-op stand

Je paard merkt iets op. Oren naar voren, hoofd omhoog. Misschien stopt hij even met kauwen. Dit is geen paniek, dit is gewoon oplettendheid. Alsof jij ineens een vreemde auto op je oprit ziet staan. Je schrikt niet, maar je denkt wel: “Uh, wat is dat?”

2. Spanning – Lichte stress

De ademhaling versnelt, spieren worden wat stijver, het hoofd komt hoger, de staart beweegt wat sneller. Dit is het punt waarop je paard nog leerbaar is, maar niet meer lang. Als je nu niks doet, bouwt het verder op. Dit is ook het punt waarop je de tips uit mijn E-book: 5 tips om je paard in no-time rustig te krijgen waar je ook bent zou moeten toepassen.

3. Reactie – Overlevingsstand

Hier gebeurt het: vluchten, verstijven, bokken, steigeren, blokkeren. In het ergste gevallen gaat je paard erbij liggen. Soms met jou er nog op. Je paard is er dan niet meer bij met z’n hoofd. Hij reageert instinctief. Jij kunt praten als brugman, maar het leervermogen is gewoon even weg.

4. Ontlading – Spanning af voeren

Als het gevaar geweken is, zie je vaak schudden, gapen, zuchten, plassen. Het lijf gooit letterlijk spanning eruit. Dit is goed. Laat het gebeuren.

5. Herstel – Verwerken en weer landen

Zachte ogen, diepe ademhaling, ontspannen houding. Je paard is terug in de leerstand. Hier groeit het vertrouwen. Hier gebeurt de magie.

Wat gebeurt er als je te laat bent?

Als je deze fases kent, kun je veel eerder zien wanneer je paard hulp nodig heeft. En misschien nog belangrijker: wanneer je beter even niks moet doen. Want door blijven duwen in de reactie-fase (3) werkt averechts. Dan kom je al snel in een patroon van forceren, frustratie en strijd – terwijl je eigenlijk gewoon te laat was met bijsturen.

Maar weet je wat het lastige is? Juist als jij er middenin zit, zie je het vaak niet meer. Dan ben je zo bezig met “Hij moet dit nu toch gewoon kunnen?” of “Waarom doet hij nou zo moeilijk?” dat je vergeet te kijken naar wat hij je probeert te vertellen. En dan wordt het lastig. Op dit punt heb je ook vaak lieve stalgenoten die je bijvoorbeeld wel even willen helpen met een zweep of een bezem. Goed bedoeld, maar totaal niet jouw stijl. Ik kan je ook vertellen dat dit vaak een tijdelijke oplossing is, die ook nog eens schadelijk kan zijn voor het vertrouwen in jou. Tevens kan het ook juist zorgen voor meer spanning bij jouw paard.

Waarom hulp geen luxe is

En dát is waarom hulp inschakelen soms niet duur is, maar juist een investering. Want wat kost het je als je paard steeds minder vertrouwen krijgt? Als jij met buikpijn naar stal gaat? Als jullie vastlopen in een patroon waar niemand blij van wordt?

Natuurlijk hoef je niet voor elk scheef oortje iemand te bellen. Maar even samen meekijken kan je zóveel helderheid geven. Niet omdat je het zelf niet kunt, maar omdat je het niet in je eentje hóeft te doen.

Gratis hulp of samen kijken?

Wil je dat ik met je meekijk? Dat kan. Vraag hier je gratis gesprek aan. Geen verkooppraatje, geen druk. Gewoon even samen kijken waar je nu tegenaan loopt, en of ik iets voor jullie kan betekenen.

Want soms is dat precies wat je nodig hebt: iemand die rustig naast je staat en zegt: “Kijk, hier zit je paard. En hier kun je iets doen.” En dan ineens valt het kwartje. En geloof me – dat maakt een wereld van verschil.

Wil je meer over mij weten, neem dan een kijkje op mijn Instagram. En dan spreken we elkaar snel.

Je ademhaling is als een soort wifi-router voor je paard: als jij constant ‘onrust’ uitzendt, dan gaat hij dat oppikken. Maar zend jij ‘kalmte’ uit? Dan kan hij daarop inloggen.”

Heb je weleens meegemaakt dat je paard ineens de bocht uitschiet, terwijl jij nog zat na te denken over je to-do-lijst? Je schrikt je een hoedje, je hart maakt overuren, je spieren verkrampen, je ademhaling versnelt… en voordat je het doorhebt, zit je samen met je paard in een heuse paniekspiraal; Gadver, wat een ellende! 🙁

Toch gebeurt het ons allemaal wel eens. Daarom wil ik je laten zien hoe jouw eigen zenuwstelsel non-stop met dat van je paard in overleg is – zonder tussenkomst van woorden. Het is alsof jullie een geheime groepsapp delen, waar elke emotie, beweging en gedachte direct bij je paard binnenkomt. En geloof me, hij luistert als de beste.

In deze blog neem ik je aan de hand (nou ja, eigenlijk meer aan de ademhaling 😉 ) mee door vijf inzichten en bijbehorende oefeningen, zodat jij voortaan de rust bewaard als je paard in de stress gaat. Gewoon, vanaf het eerste moment dat je zijn halster oppakt. Klaar? Let’s go!

1. Jullie stille telefoonverbinding: lichaamstaal op z’n best

Je houding is je onzichtbare tv zender – alles wat je uitzendt, pikt je paard op. Heb je strakke schouders? Dan denkt hij: “Oh oh, gevaar!” Loop jij met een opgeheven kin? Dat voelt hij als ‘alert-stand’. Ben jij aan het wiebelen met je benen dan denkt je paard waarschijnlijk: “Hij gaat iets doen…”

Om je een voorbeeld te geven: Je staat bij de wei en hoort een tractor aankomen. Voor jou is het gewoon verkeerslawaai, maar jouw lichaam verbergt niets: je rug verstrakt, je ademhaling versnelt. En ja hoor, je paard draait zijn oren scherp, en begint met zijn staart te zwaaien. En tja… de tractor was nog niet eens voorbij.

Let eens op wat er gebeurt als je de volgende keer voordat je de wei in loopt twee tellen neemt om bij je houding stil te staan. Laat je schouders eens zakken, ontspan je kaak en voel hoe je voeten stevig contact maken met de grond. Hoe vaker je dit doet, hoe vanzelfsprekender het wordt.

2. Ademhaling: jouw geheime rustknopyoga, ademhaling

Je adem is niet alleen een zuurstofleverancier maar ook een direct seintje naar je paard. Heb je een snelle ademhaling? Dan zet hij het om in: “Paniek, vluchten, NU!” Maar wanneer jij een rustige en lange ademhaling hebt: “Het is safe, ik ben ben rustig.”

Pro-tip: De volgende keer dat je voelt dat je hartslag oploopt, probeer dan deze ademhaling:

  • Adem 4 tellen in via je neus.
  • Houd 1 tel vast.
  • Adem 6 tellen uit via je mond.
  • Herhaal 5 keer.

Na de derde uitademing voel je al een lichte ontspanning. Waardoor je paard ook zijn hoofd kan laten zakken.

3. Sympathisch vs. parasympatisch: je interne schakelaar

Je autonome zenuwstelsel heeft twee standen:

  • Sympathische modus (“actie!”): hart bonkt, spieren spannen, lichaam bereidt zich voor op vechten of vluchten.
  • Parasympatische modus (“ontspan!”): hartslag kalmeert, spijsvertering herstelt, lichaam komt tot rust.

Wanneer jij voornamelijk in dat tweede systeem kunt schakelen, blijft je paard automatisch hangen in zijn veilige herstelmodus. Reflectiepunt: Wanneer heb jij voor het laatst bewust even stilgestaan om je parasympatische modus te activeren voordat je met je paard aan de slag ging?

Door dit regelmatig te oefenen – vijf minuten ademhaling, een kort loopmeditatiemoment of gewoon even zitten met een kopje thee – train je als het ware een innerlijke rustspier. En laat die nou transparant zijn voor je paard!

4. Spiegelneuronen en super kleine bewegingen: de kunst van spiegelen

Paarden spiegelen, alsof ze een levende spiegel zijn. Ze lezen zelfs je échte kleine minibewegingen:

  • Een lichte kanteling van je hoofd.
  • Het klemmen van je kaak.
  • En zelfs je knieën (op slot of juist net iets losser).

Herkenbaar voorbeeld: Je bent aan het rijden en je ziet een plastic zak liggen in de hoek van de bak. Je went aarzelend af om de zak te ontwijken en houd je adem in. Je paard merkt het direct en blokkeert een tandje bij – terwijl hij die zak al een keer was gepasseerd.

Voor je een nieuwe oefening start, check je hoe je lichaam aan voelt: laat je kaak los, ontspan je knieën, adem bewust in en uit. Zo voorkom je dat je paard zich voegt naar jouw (onbedoelde) twijfels.

5. Intentie en helderheid: je innerlijke kompas

Intentie is de onzichtbare belofte die je maakt: “Ik weet wat ik ga doen, en ik doe het met zekerheid.” Wanneer jij met aarzelende stappen aankomt? Je voelt paard: “Ik weet het niet zeker…” Maar kom jij doelgericht aanlopen, dan denkt hij: “Oké, we doen dit samen, ik vertrouw je.”

Oefening: Zet een eenvoudige oefening op: loop samen naar een boom, ga naast elkaar staan en stel je intentie: “Ik wil dat we beiden kalm bij de boom blijven staan.” Herhaal dit met verschillende objecten, steeds even kort, en voel hoe jouw helderheid hem vertrouwen geeft.

Bonus: oefenmomenten zonder spanning

Vergeet niet dat je zenuwstelsel sterker wordt door herhaling – niet door crisismomenten. Plan daarom korte, relaxte sessies waarin je bewust ademt en je houding checkt, zonder dat er echt iets ‘spannends’ gebeurt. Deze mini-momenten maken je zenuwstelsel veerkrachtiger en jouw paard zal het verschil voelen.

Stof om over na te denken

  1. Wat merk jij NU in je lichaam als je dit leest?
  2. Welke ademhalingsoefening ga je direct toepassen bij je volgende stalbezoek?
  3. Waar durf je zachter te zijn voor jezelf én voor je paard?

Door deze inzichten elke dag een momentje aandacht te geven, bouw je aan een stabiele, veilige haven voor jullie allebei. Wil je nog meer tips en oefeningen om je paard te helpen met ontspannen download dan nu mijn gratis Ebook 5 tips om je paard in no-time rustig te krijgen waar je ook bent.

Of neem een kijkje op mijn Instagram waar ik regelmatig tips deel.

 

Verharen, stress en angst

Ken je dat moment dat je in het voorjaar een paard borstelt en er meer haren op jezelf achterblijven dan op de grond? Dat is het teken dat de winterjas eindelijk loskomt. Maar wat als dat bij jouw paard niet gebeurt? Terwijl andere paarden hun vacht soepel laten vallen en veranderen in glanzende sportmodellen, blijft die van jou rondlopen alsof hij een nieuwe carrière als mammoet overweegt.

Als je een angstig of gevoelig paard hebt, kan stress een grote rol spelen bij het verharen. Niet alleen mentaal – als in: ik vind verandering eng – maar ook fysiek. Stress beïnvloedt de hormonen, doorbloeding en energieverdeling in het lichaam, en dat kan er zomaar voor zorgen dat die wintervacht blijft zitten als een hardnekkige wollen trui.

Laten we eens kijken waarom dat gebeurt en, nog belangrijker, hoe je je paard kunt helpen.

Hoe werkt verharen normaal gesproken?

Verharen is een natuurlijk proces dat wordt aangestuurd door de hoeveelheid daglicht, niet door temperatuur (al denken veel mensen van wel). Wanneer de dagen langer worden, produceert het lichaam minder melatonine, wat het signaal geeft om de wintervacht los te laten. Het hormonale systeem zet vervolgens alles in gang, zodat je paard geleidelijk aan zijn dikke jas kwijtraakt.

Bij een gezond, ontspannen paard verloopt dit proces meestal soepel. Maar als stress in het spel is, kan dat voor problemen zorgen.

Wat doet stress met de verharing?

Stress beïnvloedt het lichaam op verschillende manieren, en dat heeft direct gevolgen voor de huid en vacht. Dit is wat er kan gebeuren:

  • Verstoorde hormoonbalans
    Stress zorgt voor een verhoging van cortisol (het stresshormoon), wat de balans van andere hormonen kan verstoren – en daarmee ook de natuurlijke vachtwisseling. Het signaal “tijd om te verharen!” komt dan niet goed door.
  • Slechte doorbloeding
    Angstige paarden spannen zich vaker aan, waardoor de bloedcirculatie in de huid vermindert. En een slechte doorbloeding betekent dat de haarwortels minder goed hun werk kunnen doen, wat verharing vertraagt. Je kunt dit zien alsof de haarzakjes dicht geknepen worden en niet meer open kunnen. Wanneer de spanning er af is kan dit wel.
  • Energie gaat naar overleving, niet naar verharen
    Stress kost veel energie. Een angstig paard is vaak constant alert en gebruikt zijn reserves voor ‘overleven’ in plaats van ‘overbodige’ processen zoals verharen. Gevolg? De vacht blijft langer zitten dan nodig.
  • Slechtere opname van voedingsstoffen
    Langdurige stress kan ook de spijsvertering beïnvloeden, waardoor essentiële voedingsstoffen minder goed worden opgenomen. Dit kan leiden tot een doffe, droge vacht en een vertraagde verharing.

Hoe herken je dat stress de verharing beïnvloedt?

Sommige signalen dat stress meespeelt bij de vachtverzorging van je paard:

✅ De vacht blijft langer dik of ruw aanvoelen dan bij andere paarden.
✅ Verharing gaat onregelmatig: sommige plekken laten los, andere niet.
✅ De vacht lijkt dof of droog, zonder duidelijke medische oorzaak.
✅ Je paard reageert gevoelig op aanraking, alsof borstelen onprettig is.
✅ Hij schudt of schuurt meer dan normaal, zonder dat er sprake is van jeuk of parasieten.

Herken je dit? Dan is het tijd om je paard een handje te helpen.

Wat kun je doen om je paard te helpen met het verharen?

Gelukkig zijn er veel manieren om je paard te helpen ontspannen én zijn vachtwissel soepeler te laten verlopen.

1. Verminder stress in het dagelijkse leven

  • Zorg voor een duidelijke, voorspelbare routine – angstige paarden doen het goed bij structuur en stabiliteit.
  • Bied voldoende sociaal contact en vrije beweging, zodat spanning niet opbouwt.
  • Gebruik rustige trainingsmethoden en geef je paard de tijd om zich veilig te voelen.

2. Stimuleer de doorbloeding van de huidrosborstel verharen stress angst

  • Zachte aanraking en massage helpen de bloedsomloop in de huid verbeteren, waardoor oude haren makkelijker loslaten.
  • Gebruik een zachte borstel of massageborstel, vooral als je paard gevoelig is voor poetsen.
  • Regelmatige beweging (grondwerk, wandelen, lichte training) helpt het lichaam zichzelf te resetten en stimuleert het verharen.

3. Ondersteun de vacht met voeding en supplementen

Sommige voedingsstoffen helpen de vacht en huid optimaal te functioneren:

  • Zink & koper – Essentieel voor een gezonde haargroei en vachtwissel.
  • Omega-3 vetzuren – Ondersteunen een gezonde huid en verminderen ontstekingen.
  • Magnesium – Kan helpen om stressreacties in het lichaam te verminderen.
  • Voldoende ruwvoer – Een gezonde darmflora draagt bij aan een glanzende, sterke vacht en wie wil nu niet die appeltjes zien.

Weet je niet waar je moet beginnen. Neem dan eens contact op met een voedingsspecialist of dierenarts over de beste voeding voor jouw Piet Paniek.

Let op: medische oorzaken uitsluiten

Blijft de vacht echt héél lang zitten? Dan is het slim om even verder te kijken dan alleen stress. Een veelvoorkomende oorzaak van vertraagde verharing is PPID (voorheen bekend als de ziekte van Cushing), een hormonale aandoening die vooral bij oudere paarden voorkomt.

Andere dingen die de vacht en verharing kunnen beïnvloeden zijn:
⚠️ Voedingstekorten (zoals een zink- of kopertekort).
⚠️ Darmproblemen of een slechte opname van voedingsstoffen.
⚠️ Huidproblemen, zoals schimmels of parasieten.

Twijfel je? Een bloedonderzoek bij de dierenarts kan veel duidelijk maken. Laat je ook niet uit het veld slaan als de dierenarts aangeeft dat het niet nodig is. Als het bij jou niet goed voelt, volhouden!

Conclusie: ontspanning helpt bij loslaten – ook bij de vacht!

Verharen is niet alleen een kwestie van daglicht en temperatuur; het is een proces dat sterk beïnvloed wordt door de algehele gezondheid en het welzijn van je paard. Als stress de verharing vertraagt, betekent dat vaak dat het lichaam in een constante staat van alertheid staat – en dat is niet bevorderlijk voor welk natuurlijk proces dan ook.

Door stress te verminderen, de doorbloeding te stimuleren en te zorgen voor goede voeding, help je je paard niet alleen beter te verharen, maar ook fijner in zijn vel te zitten. En dat is uiteindelijk waar het om draait, toch?

Dus, mocht je paard in mei nog steeds rondlopen als een teddybeer: kijk niet alleen naar je rosborstel, maar ook naar hoe je hem fysiek én mentaal kunt ondersteunen.

 

De ruimte in het lichaam: hoe de beweeglijkheid van de fascia invloed heeft op de reacties van je paard

Heb je ooit gemerkt dat sommige paarden al schrikken van een zachte aanraking, terwijl anderen juist lijken te genieten van een stevige kriebel? Dit heeft alles te maken met de beweeglijkheid van de fascia of in de volksmond huid (en bindweefsel) en de ruimte in het lichaam. Het is een factor die vaak over het hoofd wordt gezien, maar een enorme invloed heeft op de reacties van je paard én de verbinding en het vertrouwen tussen jullie.

Huid, fascia en bewegingsvrijheid

De huid van je paard is meer dan alleen een beschermlaag. Er zit een ingenieus systeem onder verstopt, bestaande uit fascia (bindweefsel), spieren en zenuwen die constant informatie verwerken. Wanneer de huid strak en gespannen staat, bijvoorbeeld door spanning, stress of fysieke ongemakken, kan dit invloed hebben op de manier waarop je paard bewegingen en aanrakingen ervaart. Een beperkte huidbeweeglijkheid kan ervoor zorgen dat een paard gevoeliger reageert op prikkels of zelfs schrikachtiger wordt.

Stel je voor dat je een strakke spijkerbroek draagt die net te klein is. Elke beweging voelt beperkend en oncomfortabel. Zo voelt een paard met een gespannen huid zich ook! Hoe minder ruimte er is in het lichaam, hoe moeilijker het wordt om soepel te bewegen en ontspannen te reageren.

Spanning en schrikreacties

Als de huid en fascia strak staan, kan een lichte aanraking al een grote impact hebben. Dit verklaart waarom sommige paarden extreem reageren op bijvoorbeeld een vlieg, een veder lichte aanraking of zelfs een zacht briesje. Hun zenuwstelsel staat al ‘aan’, en door de beperkte beweeglijkheid van de huid kunnen prikkels sneller en intenser binnenkomen.

Een paard dat minder ruimte heeft in zijn lichaam, ervaart de wereld dus op een andere manier. Wat voor ons als een kleine aanraking voelt, kan voor een paard als een enorme prikkel binnenkomen. Hierdoor kan het zijn dat hij sneller schrikt, spanning vasthoudt of moeite heeft om zich over te geven aan ontspanning.

Waarom een harde poetsbeurt soms beter werkt fascia, huid, borstel

Misschien heb je weleens gemerkt dat een gespannen paard vaak alleen een stevige poetsbeurt waardeert, terwijl een zachte borstel juist averechts werkt. Dit komt doordat een gespannen zenuwstelsel zachte aanrakingen als onvoorspelbaar en overweldigend kan ervaren. Een stevige poetsbeurt daarentegen zorgt voor duidelijke, consistente prikkels die het paard makkelijker kan verwerken. Hierdoor voelt hij zich veiliger en meer geaard in zijn eigen lichaam.

De invloed op de verbinding met jou

Wanneer een paard constant alert is door spanning in de huid en fascia, beïnvloedt dit ook de manier waarop hij met jou omgaat. Misschien voelt hij zich sneller opgejaagd of reageert hij onverwacht op je hulpen. Dit kan frustrerend zijn, vooral als je paard ineens grote sprongen maakt of uit het niets ‘ontploft’ zonder dat jij begrijpt waarom.

Door de huid en fascia soepeler te maken, creëer je meer comfort en bewegingsvrijheid voor je paard. Dit zorgt ervoor dat hij prikkels beter kan verwerken en minder snel overprikkeld raakt. Hierdoor ontstaat er meer ontspanning en vertrouwen in jullie samenwerking.

Wanneer een paard deze verschijnselen laat zien is het ook handig om te kijken of er wel ruimte is voor ontspanning en of dat deze ook lang blijft. Is dit niet het geval dan is het misschien de moeite waard om uit te zoeken waar de constante spanning dan vandaan komt. In sommige gevallen is het goed om in overleg eens een dierenarts te laten kijken of er niets onderliggend aan de hand is. Of je kunt ook zelf bijvoorbeeld een test aanvragen om bijvoorbeeld PSSM 1 of 2 uit te laten sluiten.

Wat kun je zelf doen?

Gelukkig kun je zelf veel doen om de beweeglijkheid van de huid te verbeteren en je paard te helpen ontspannen:

  1. Maak 1 en een kwart cirkel – Gebruik je platte hand en neem de huid van je paard mee in een cirkelvormige beweging, iets groter dan een hele cirkel, zonder over de huid te glijden. Begin de cirkel op het punt het dichts bij de grond.  Dit helpt om vastzittende fascia losser te maken en meer ruimte te creëren in het lichaam.
  2. Langzame, bewuste aanrakingen – Werk met rustige, vloeiende aanrakingen in plaats van snelle bewegingen. Dit helpt het zenuwstelsel te kalmeren.
  3. Grondwerk met ontspanningsoefeningen – Werk met oefeningen die de spanning in het lichaam verminderen, zoals buigoefeningen, voorwaarts-neerwaarts strekken en rustige bewegingen zonder druk.
  4. Ademhaling en je eigen spanning – Paarden spiegelen ons. Als jij gespannen bent, voelt je paard dit direct. Adem eens kort in en lang en zacht hoorbaar uit, dit helpt vaak om je paard ook te laten door ademen. En blijf vooral zelf ontspannen tijdens het werken met je paard.

Ruimte in de huid en fascia creëren voor ontspanning

Door bewust te werken aan de beweeglijkheid van de huid en fascia, help je je paard om beter in zijn vel te zitten. Je zult merken dat je paard minder schrikkerig wordt, zich makkelijker overgeeft aan ontspanning en met meer vertrouwen samenwerkt. Het is een kleine verandering in hoe je naar je paard kijkt, maar een grote stap naar een diepere verbinding tussen jullie beiden.

Wil je hier meer informatie over of wil je graag zelf jouw Piet Paniek helpen te ontspannen dan wil ik je graag helpen. Vul hier het vragenformulier in voor een gratis discovery call en dan kan ik jou enkele concrete tips geven, waar je meteen mee aan de slag kunt bij jouw Piet Paniek.

 

Wat het brein en zenuwstelsel van je paard je vertellen – en hoe jij daar handig gebruik van maakt!

Je paard loopt aan de ene kant rustig langs een plastic zak, maar aan de andere kant springt hij opeens opzij alsof hij een monster ziet. Herkenbaar? Dit is geen koppigheid, maar puur biologie! Als je dit snapt, kun je je paard veel beter begeleiden.

Bij Oog voor het Paard help ik eigenaren van angstige en schrikachtige paarden om hun Piet Paniek meer ontspannen en zelfverzekerd te krijgen. Vandaag vertel ik je precies hoe het brein van je paard werkt (links vs. rechts) en hoe zijn zenuwstelsel bepaalt hoe hij reageert (de Polyvagaaltheorie). Klinkt ingewikkeld? Ik leg het je uit in gewone paardentaal!

Waarom links niet altijd weet wat rechts doet

Paarden hebben een linker- en rechterhersenhelft. Maar in tegenstelling tot mensen, kunnen ze informatie niet automatisch van de ene kant naar de andere kant overdragen. Wat hij met zijn linkeroog ziet, is voor zijn rechteroog nieuw. Daarom is die plastic zak aan de ene kant prima, maar aan de andere kant ineens supereng!

  • Linkerhersenhelft – De ‘denkende’ kant. Hier wordt informatie geanalyseerd, verwerkt en onthouden. Een ontspannen en nieuwsgierig paard gebruikt deze kant.
  • Rechterhersenhelft – De ‘overlevingskant’. Hier zitten de instinctieve vecht-, vlucht- of bevriesreacties. Schrikken en direct reageren zonder na te denken? Dan zit je paard in deze hersenhelft.

Wil je dat je paard iets leert zonder paniek? Dan moet je zorgen dat hij zijn linkerhersenhelft gebruikt.

Het zenuwstelsel: hoe je paard de wereld ervaart

Naast zijn brein heeft je paard een autonoom zenuwstelsel dat bepaalt hoe hij zich voelt en reageert. De Polyvagaaltheorie helpt ons dit beter te begrijpen. Er zijn drie ‘standen’:

  1. Veilig & ontspannen (ventraal vagale staat) – Je paard is kalm, alert en leert makkelijk.
  2. Vecht- of vluchtmodus (sympathische staat) – Je paard is gespannen en klaar om te reageren of te rennen.
  3. Bevries- of shutdownmodus (dorsaal vagale staat) – Je paard lijkt braaf, maar is eigenlijk afgesloten en leert nauwelijks.

Een schrikachtig paard zit vaak vast in de vecht/vluchtmodus. Wil je hem helpen ontspannen? Dan moet je hem terugbrengen naar de veilige, kalme modus.

Hoe pas je dit toe in de training?

Als je paard gespannen of schrikachtig is, wil je eerst zijn zenuwstelsel kalmeren voordat je begint met trainen. Dit doe je door:

  • Rustige aanrakingen en bewuste ademhaling – Laat je paard voelen dat hij veilig is.
  • Voorspelbare bewegingen en oefeningen – Zachte buigingen en gecontroleerd grondwerk helpen het brein schakelen.
  • Herhalen aan beide kanten – Zorg dat informatie in beide hersenhelften wordt verwerkt.
  • Bewegen in ontspanning – Kleine cirkels, langzame passen en een rustige ademhaling kalmeren het zenuwstelsel.

Wat kun jij nu meteen doen?schriktraining, brein, zenuwstelsel

Wil je je paard helpen om minder schrikachtig en meer ontspannen te zijn? Probeer dit eens:

  1. Let op zijn signalen. Spanning in ogen, ademhaling of spieren? Wanneer deze snel en strak staan is de conclusie dat hij in vecht/vluchtmodus staat.
  2. Gebruik zachte aanrakingen en ademhalingsoefeningen om ontspanning te stimuleren.
  3. Oefen aan beide kanten omdat zijn hersenen de informatie dan goed kunnen verwerken.
  4. Houd jezelf kalm! Hoe rustiger jij bent, hoe sneller je paard ontspant.

Wil je hier meer over leren? In mijn programma Meer grip op de angst van je paard werken we stap voor stap aan ontspanning en vertrouwen. Wil je meer weten? Klik hier om een gratis kennismakingsgesprek te plannen! Hoe train je je Piet Paniek en waar breng jij de rust. Deel het met me hieronder in de comments en laten we het gesprek aan gaan.

Heb je je ooit afgevraagd wat de manier waarop je paard staat of beweegt je eigenlijk vertelt? Door goed te observeren, kun je subtiele signalen oppikken die veel zeggen over zijn balans, comfort en eventuele spanningen. Dit is een van de belangrijkste dingen die ik mijn klanten leer, want door hier aandacht aan te besteden, kun je blessures helpen voorkomen en je paard ondersteunen waar nodig.

De invloed van beenstanden en bouw

De manier waarop een paard gebouwd is, kunnen we niet veranderen. Wel kunnen we de spieren en pezen zo goed mogelijk ondersteunen. Dit begint bij een goede hoefsmid of bekapper. Voor mij maakt het niet uit wie het doet, zolang hij of zij kan onderbouwen waarom iets gebeurt en wat het beste is voor mijn paard.

Bij het observeren van je paard let ik altijd op hoe het staat. Waar ligt het meeste gewicht? Wat is zijn favoriete kant? Staat hij het liefst met de benen wijd of juist smal? Kijk ook goed naar de bespiering. Is deze gelijk aan beide kanten, of zie je duidelijke verschillen? Lees voor meer informatie over de beenstanden mijn blog: Beenstand, invloed op gedrag of niet?

Beweging en symmetrie observeren

Wanneer je paard in de wei of paddock loopt, let dan op de lengte van de passen. Zijn ze gelijkmatig? Beweegt hij in een goed ritme of blijft een been wat achter? Zakt hij aan de ene kant verder door dan aan de andere kant? Door je paard zowel in stand als in beweging te observeren, krijg je waardevolle informatie over zijn balans en eventuele aandachtspunten in de training.

Waar kun je op letten tijdens het observeren van je paard?observeren. stand van de benen

Hier zijn een aantal specifieke punten om te controleren:

  • Kaak en hoofdstel: Hangt het bit recht? Zitten alle riempjes van het hoofdstel op dezelfde gaatjes aan beide kanten?
  • Schouders en hals: Is het makkelijker voor je paard om naar rechts in te buigen dan naar links? Kan hij zijn hoofd laten zakken?
  • Stand van de voorbenen: Staat je paard met de benen dicht bij elkaar? Dit kan duiden op spanning in de schouders. Vaak zie je dan ook een deuk voor en na de schoft, wat betekent dat het paard zijn hoofd hoog draagt en zijn rug wegdrukt. Deze paarden zijn vaak extra schrikachtig.
  • Gewichtsverdeling voorbenen: Ga recht voor je paard staan en trek een denkbeeldige lijn van de punt van de schouder naar het midden van de hoef. Dit zou een rechte lijn moeten zijn over de voorknie, de kogel en de hoef. Is dit niet zo, of is de hoef ongelijk, dan draagt het paard meer gewicht aan de ene kant.
  • Achterbenen: Kijk hoe de achterbenen geplaatst zijn. Een paard met een naar buiten gedraaid achterbeen heeft vaak veel spanning in de achterhand en kan daardoor ook sneller schrikken.

Wat kun je doen om je paard te helpen?

Als je bepaalde spanningen of asymmetrie bij je paard hebt ontdekt, kun je deze verbeteren met gerichte training:

  • Balkjestraining: Laat je paard over balkjes stappen om symmetrie en spierontwikkeling te verbeteren.
  • Achterwaarts trainen: Achterwaarts lopen, eventueel over balkjes, helpt bij het versterken van de achterhand.
  • Training met bandages: Je kunt bandages gebruiken om de romp te ondersteunen of om een verbinding te maken tussen de romp en de benen. Dit geeft een andere sensatie en een nieuwe impuls aan de benen. Bouw dit rustig op, want net als wij spierpijn krijgen na een intensieve training, geldt dit ook voor je paard.
  • Oefeningen op het lichaam: Je kunt je paard ook zelf helpen door oefeningen of lichte aanrakingen te doen. Bijvoorbeeld om hem te helpen met het laten zakken van het hoofd en de hals. Je kunt dan in de groef van de schouder je hand van boven naar beneden laten glijden. Als je dit een aantal maal zachtjes doet zul je merken dat het daar soepeler wordt. Je kunt dit combineren met het cirkelen van de benen, zowel de voor- als achterbenen. Hierdoor ontstaat er souplesse en het helpt je paard ook met balans.

Wil je weten hoe je deze oefeningen doet, neem dan een kijkje op mijn YouTube-kanaal @oogvoorhetpaard.

Door regelmatig te observeren en gericht te trainen, kun je je paard helpen om beter in balans te komen en zich prettiger te voelen in zijn lichaam.

Heb jij al eens kritisch naar de houding en beweging van je paard gekeken? Wat viel je op? Laat het me weten in de reacties of stuur me een berichtje via [email protected]!

Heb je weleens goed gekeken hoe je paard staat? De stand van de benen heeft een grote invloed op hoe hij beweegt en hoe comfortabel hij zich voelt. Een verkeerde beenstand kan ervoor zorgen dat een paard zich niet prettig voelt en uiteindelijk zelfs blessures krijgt. In deze blog leg ik uit wat de gevolgen kunnen zijn en geef ik je praktische oefeningen die je kunt doen om je paard beter in balans te brengen.

Wat gebeurt er bij een afwijkende beenstand?

Als een paard niet helemaal recht op zijn benen staat, kan dit problemen veroorzaken zoals:

  1. Overbelasting van gewrichten – Sommige gewrichten krijgen meer druk dan andere, wat kan leiden tot slijtage.
  2. Spanning op de pezen – Pezen kunnen sneller overbelast raken en dat vergroot de kans op blessures.
  3. Stijve gewrichten – Door een verkeerde belasting kunnen gewrichten minder soepel bewegen.
  4. Grotere kans op struikelen of verstappen – Een paard dat niet stabiel staat, kan sneller ergens achter blijven haken.
  5. Scheve slijtage van de hoeven – Hoefproblemen ontstaan sneller als de verdeling van het gewicht niet klopt.
  6. Onregelmatige bewegingen – Je paard kan hierdoor minder soepel of comfortabel lopen.
  7. Spier- en rugklachten – Als een paard zichzelf scheef houdt, kunnen bepaalde spieren overbelast raken.
  8. Verhoogde spanning in het lichaam en schrikachtigheid – Als een paard constant zijn spieren moet aanspannen om zichzelf in balans te houden, kan dit leiden tot verhoogde alertheid en nervositeit. Een gespannen lichaam betekent vaak ook een gespannen geest, waardoor je paard gevoeliger kan reageren op prikkels.

Wat kun jij doen?

Je kunt de beenstand van je paard niet helemaal veranderen, maar je kunt hem wel helpen om beter in balans te komen. Dit helpt om problemen te voorkomen en je paard comfortabeler te laten bewegen. Hier zijn een paar oefeningen die ik vaak aanraad:

1. Balkjes met of zonder bandages lopen voor meer lichaamsbewustzijnbeenstand, bandage, balkjes

Laat je paard regelmatig over balkjes stappen of draven. Dit helpt hem om zijn benen beter te gebruiken en zijn spieren te versterken. Wil je hem nog beter helpen met zijn lichaamsbewustzijn, maak dan gebruik van elastische bandages die je om het lichaam doet.

Hoe doe je dat?

  • Leg een paar balkjes neer met voldoende ruimte ertussen.
  • Begin in stap en laat je paard rustig wennen.
  • Bouw het op naar draf als je paard er klaar voor is.

Wil je voorbeelden over balkjes, neem dan een kijkje op mijn YouTubekanaal hier staan video’s met voorbeelden van grondwerk met en zonder balkjes.

2. Cirkelwerk voor balans en soepelheid

Beweging op een grote volte helpt je paard om zijn gewicht beter te verdelen en zijn spieren gelijkmatiger te gebruiken.

Hoe doe je dat?

  • Longeren of rijden op een ontspannen, grote cirkel.
  • Laat je paard soepel van kant wisselen.
  • Gebruik eventueel lage balkjes voor extra uitdaging.

3. Achterwaarts stappen voor kracht, controle en ontspanning

En, hier is ie weer! Achterwaarts stappen helpt je paard om zijn achterhand beter te gebruiken en zijn evenwicht te verbeteren. Daarnaast werkt het ontspannend, omdat het paard bewust zijn lichaam moet aansturen en spanning loslaat.

Hoe doe je dat?

  • Vraag rustig een paar passen achterwaarts.
  • Zorg dat je paard ontspannen blijft en niet tegenwerkt.
  • Combineer dit met andere oefeningen zoals zijgangen.

4. Zijgangen voor een betere spierverdeling en ontspanning

Oefeningen zoals wijken en schouder binnenwaarts helpen bij een gelijkmatige spieropbouw en verbeteren de coördinatie. Daarnaast helpen ze je paard om spanning in zijn lijf los te laten, wat hem rustiger en minder schrikachtig maakt.

Hoe doe je dat?

  • Begin met eenvoudige buigingen aan de hand of onder het zadel.
  • Werk in een rustig tempo en zonder spanning.
  • Beloon kleine verbeteringen.

5. Massage en bewuste aanraking om spanning te verminderen

Paarden met een afwijkende beenstand kunnen ongemerkt veel spanning vasthouden in hun lichaam. Door middel van massage en bewuste aanraking kun je helpen om die spanning te verminderen.

Hoe doe je dat?

  • Neem de tijd om je paard rustig aan te raken met je hand je kunt dan met een cirkelachtige beweging de huid licht verplaatsen, Hierdoor kun je dan een lichte druk uit te oefenen op bijvoorbeeld gespannen spieren of een strakke huid. Leg je tweede hand ook altijd op je paard zodat hij weet waar die is en dus niet bang hoeft te zijn voor eventueel gevaar.
  • Let op de reacties van je paard en zoek plekken waar hij losser laat.
  • Combineer dit met ademhalingsoefeningen, waarbij jij zelf rustig blijft en je paard jouw ontspanning overneemt.

Samenvattend

De beenstand van je paard heeft invloed op zijn hele lichaam en hoe hij beweegt. Het kan zelfs een rol spelen in hoe ontspannen of schrikachtig hij is! Dit is dan ook de reden waarom ik jou als persoon leert kijken naar je paard. Het speelt een belangrijke rol door de hele training “meer grip op de angst van je paard”. Door regelmatig oefeningen te doen die zijn balans en spierkracht verbeteren, kun je blessures helpen voorkomen en spanning verminderen. Twijfel je over de beenstand van je paard? Laat dan eens een hoefsmid of dierenarts meekijken. Soms kunnen kleine aanpassingen al een groot verschil maken!

Heb jij een paard met een afwijkende beenstand? Welke oefeningen helpen jou en je paard? Laat het me weten!

 

Bronvermelding:

Dit artikel is ontstaan door onderzoek op een aantal verschillende sites.

  • https://www.kwpn.nl/Files/Files/Artikelenarchief/2020-4-Beenstanden.pdf
  • https://www.nederlandseverenigingvanhoefsmeden.nl/beenstanden/
  • https://dier-en-natuur.infonu.nl/dieren/80755-de-beenstand-van-het-paard-afwijkingen-en-gevolgen-daarvan
  • https://paardenziektesehbo.weebly.com/afwijkende-beenstanden